3 Aralık 2007 Pazartesi

BÜYÜKLERİN AF KONUSUNDAKİ AHLÂKI


Şa'bî'ye (rah.) biri kötü sözler söyledi. Bunun üzerine Şa'bî, "Hakkımızdaki bu sözlerin doğru ise
Allah Teâlâ beni affetsin. Doğru değil de yalan söylüyorsan Allah Teâlâ seni affetsin" dedi.216
Müslim b. Yesâr, zalime beddua eden bir adama, "Şu zalimi zulmü ile baş başa bırak; zira onun bir an önce helak olması için zulme devam etmesi, senin bedduandan daha tesirlidir. Ancak bir iyilik yaparsa belki bu iyiliği kendisini kurtarabilir, fakat bunu yapmayacağı meydandadır" demiştir.217
İbrahim b. Edhem (k.s), sopayla başını yaran bir kimsenin affedilmesini Allah'tan dilemiştir. Sebebini soranlara, "Bu dayakta benim Allah katında mükâfatım vardır. Ona sebep olan da bu adamdır. Onun sebebiyle ben mükâfat elde ederken, benim sebebimle onun cezalanmasını uygun bulmadım. Bunun için Allah'tan affını diledim" demiştir.218
Ebû Saîd el-Makberî'nin bir sözü: "Zalime karşılık vermemek, ona acımak ve Allah'tan sık sık onun için af dilemek af ahlâkını tamamlayan unsurlardır."219
Süfyân şöyle der: "İhsan, sana kötülük yapana iyilik yapmandır. İyilik yapana iyilik ise ticaret gibidir. Yani al parayı, ver malı, der gibi bir şeydir."
220

Büyüklerden Necmeddin Râzî (k.s) ne güzel demiş:
"Bize düşman olan da, saadet, iyilik bulsun, Cihandaki ömründe, o bereket bulsun. Yolumuzun
üzerine diken koysa bir kimse, Bizden ona diken gitmez. Yollarında gül bulsun."
Eğer Hak Almak İstersen

Şeyh Sa'dî-i Şîrâzî Gülistan adlı eserinde şöyle bir hikâyeyi zikreder:
Bir gün Hârûnürreşid'in oğlu, babasının huzuruna gelerek filan çavuşun oğlu anneme sövdü diye
şikâyette bulunur. Hârûnürreşid cemaate sorar: "Ona ne gibi ceza verelim?" Cemaatten kimi onu idam etmek gerek, kimi dilini kesmek lâzım, kimisi malına el koyup kendisini de tedip etmek yerinde olur, dediler.
Hârûnürreşid hiçbirini beğenmedi. Oğluna şöyle hitap etti:
"Ey oğlum, eğer onu affedip ihsan edersen daha iyi yaparsın. Eğer hak almak istersen o ne şekilde sana küfrettiyse sen de o kadar ona söyle, fazla bir şey söyleme, sonra bizi zalimlerden eylersin."221

217 Gazâlî, İhya, 3/1676.
218 Gazâlî, ihya, 3/1862.
219 Şa'rânî, Tenbîhü'l-Muğterrin, s. 110.
220 Sühreverdî, Avârifü'l-Maârif, s. 253.
221 Şeyh Sa'dî, Gülistan, s. 62.

Hiç yorum yok: